به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان امروز، مهمترین نکته برای پیشگیری و درمان به موقع آشنایی کامل با علائم مسمومیت با گاز مونوکسید کربن است. این گاز بدون رنگ و بو به سختی قابل تشخیص است و از علائم و تاثیرات آن بر بدن انسان می‌توان به وجود آن پی برد. در صورت مواجهه با این گاز علائم متعددی در بدن ظاهر می‌شود که به دو دسته علائم مواجهه با سطح پایین و سطح بالای گاز مونوکسید تقسیم بندی می شود که بیشتر با لوله‌های بخاری خراب شکل می‌گیرد. علائم اولیه مسمومیت با گاز مونوکسید کربن با غلظت کم به شرح زیر است: سردرد و زدن نبض قوی بر روی شقیقه، حالت تهوع و استفراغ، سرگیجه، مشکل در تنفس و تنگی نفس، خستگی و بی حالی، شکم درد و مشکل در سیستم بینایی.

مسمومیت از نگاه آمار

به گفته مریم اخگری؛ رئیس گروه کنترل و تضمین کیفیت آزمایشگاه‌های سازمان پزشکی قانونی کشور، در پنج ماه نخست سال جاری ۲۵۶ مورد فوت در اثر مسمومیت با گاز CO در کشور گزارش شده، آن‌هم در شرایطی که فصل سرد آغاز نشده که استان‌های تهران(۴۴ مورد)، خراسان رضوی(۲۷ مورد)، اصفهان(۱۹ مورد)، کرمانشاه(۱۷ مورد) بیشترین موارد فوت ناشی از مسمومیت با این گاز سمی را دارند.

او گفته است: «تمام وسایلی که پدیده احتراق در آنها رخ می‌دهد در صورت وجود نداشتن اکسیژن کافی می‌توانند به عنوان عامل تولید کننده گاز منواکسید کربن مطرح باشند، احتراق ناقص گاز شهری و سایر عواملی که به عنوان سوخت استفاده می‌شوند مانند زغال و چوب که در شومینه مورد مصرف قرار می‌گیرند از منابع تولید گاز منواکسید کربن هستند.»

استان های پیشرو

وی با اشاره به آمار مرگ و میر با این کشنده خاموش در کشور، مسمومیت با گاز منوکسید کربن در سال ۱۴۰۰ منجر به فوت ۸۳۹ نفر شده است که از این تعداد ۶۳۱ مرد و ۲۰۸ زن بودند و این آمار مربوط به ۳۱ استان کشور است. در سال ۱۴۰۱ تعداد افراد فوتی در اثر مسمومیت با گاز منواکسید کربن با رشد ۸.۸ درصدی به ۹۱۳ نفر (۶۹۹ مرد و ۲۱۴ زن) افزایش پیدا کرد و استان تهران پیشتاز بیشترین مرگ براثر مسمومیت با گاز منواکسید کربن در سال ۱۴۰۰ (۱۸۴ مورد، ۱۴۴ مرد و ۴۰ زن)، سال ۱۴۰۱ (۱۱۳ مورد، ۸۵ مرد و ۲۸ زن) است و در در پنج ماه نخست سال ۱۴۰۲ حدود ۴۴ نفر که از این تعداد ۲۹ مرد و ۱۵ زن بودند، به دلیل مسمومیت با منواکسید کربن در تهران فوت کردند.

بیشترین تعداد فوتی در پنج ماه نخست سال جاری در ماه‌های فروردین با ۸۴ مورد و اردیبهشت با ۷۹ مورد بوده است. تعداد موارد فوت در اردیبهشت ماه ۱۴۰۲ افزایش حدود دو برابری نسبت به اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ (۳۹ مورد) را نشان می‌دهد، در پنج ماه ابتدایی سال ۱۴۰۲ گزارشی از فوت هموطنانمان در استان‌های آذربایجان غربی، ایلام، سمنان و سیستان و بلوچستان دیده نمی‌شود.

از افزایش تا کاهش

بابک یکتاپرست، سخنگوی سازمان اورژانس کشور، اما در گفت و گو با «آرمان امروز» می‌گوید: براساس آخرین آماری که ما داریم، طی دو ماهه اول پاییز امسال، ۸۲۴ مورد مسمومیت با گاز co گزارش شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۸ درصد کاهش داشته است.

وی با ذکر اینکه آمار فوتی ها در این بازه زمانی ۴۵ درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته است می‌گوید: جالب اینجاست که آمار یک ماهه اول پاییز حکایت از افزایش ۴۸ درصدی مسمومیت ها داشت ولی با کمپین ها و اطلاع رسانی و آگاه سازی که از طریق رسانه ها و فضای مجازی صورت گرفت، خوشبختانه این آمار هم اکنون کاهش محسوسی را داشته است.

اما در این دو ماهه کدام استان ها در بالای لیست مسمومیت های گازی قرار داشته اند؟ سوالی که یکتا پرست در پاسخ به آن می گوید: براساس گزارش های دریافتی استان های تهران، خراسان رضوی و البرز بیشتر تعداد مسمومیت با گاز را داشته اند. همچنین براساس همین گزارش ها ۸۷ درصد مسمومیت های گازی دو ماهه اخیر مربوط به نقص لوله کشی در وسایل گرمایشی منازل و ساختمان های مسکونی بوده است و ۵ درصد به مراکز صنعتی بر می گشته است . در این میان ۲ درصد از مسمومیت ها نیز ناشی از روشن کردن وسایل گرمایشی و یا آتش در چادرهای کمپ های گردشگری و ۲ درصد هم ناشی از گازگرفتگی خودروهایی که در پارکینگ ها درجا کار می کنند بوده است.

سخنگوی اورژانس کشور با تاکید مجدد بر اثر گذاری فرهنگ سازی و آگاه سازی در مورد خطرات ناشی از گازگرفتگی می گوید: تجربه سالها فعالیت در این حوزه به ما ثابت کرده که هیچ راهکاری مانند اطلاع رسانی و فرهنگ سازی در این زمینه موثر نیست. کمااینکه در مورد آمار غرق شدگان نیز وقتی امسال با کمک رسانه ها شروع به آگاه سازی کردیم، آمار ناشی از این حادثه به شدت کاهش پیدا کرد.

وی با ذکر چند هشدار برای جلوگیری از مسمومیت های ناشی از گازگرفتگی می گوید: باید در کمپ های گردشگری و یا هنگام روشن کردن خودروها در پارکینگ دقت کرد که فرد دچار گازگرفتگی نشود. ضمن آنکه اگر در منزل یا جایی فرد یا افرادی دچار گاز گرفتگی شدند، حتما آن محل توسط کارشناسان آتش نشانی یا سایر کارشناسان تست شود تا مشخص شود این نشتی از کجا بوده تا مبادا دوباره فردی را در آنجا با مسمومیت مواجه کند.